O naszej pracy

U początku nowego roku kalendarzowego warto spojrzeć wstecz i podsumować działalność w roku ubiegłym, 2015. Kadrę Ośrodka Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II stanowią ksiądz Andrzej Dobrzyński i dwie siostry sercanki: s. Remigia Sawicka i s. Julia Knurek. Staramy się wypełnić misję, którą wyznaczył Jan Paweł II przed prawie 35 laty zakładając w Watykanie Fundację swego imienia i powołując do istnienia w jej ramach instytucję mającą na celu dokumentowanie oraz studiowanie – jak sam to określił – „dziedzictwa dobra”, które zrodziło się podczas jego posługi jako następcy Piotra. Przez cały ten okres Ośrodek działa pod kuratelą władz Fundacji. Jednak nie byłoby to możliwe bez finansowego wsparcia Przyjaciół Fundacji Jana Pawła II, działających w stowarzyszeniach Polonii rozsianej po świecie, a także pośród innych narodowości.

Siedziba Ośrodka mieści się w Domu Polskim znajdującym się na peryferiach Rzymu. Dzięki wypowiedziom papieża Franciszka termin „peryferie” nabrał pozytywnej treści, oznaczając uprzywilejowane miejsce ewangelizacji. Tym lepiej rozumiemy, że oddalenie od centrum Wiecznego Miasta nie stanowi naszego głównego problemu, ponieważ Ośrodek posiada takie walory, które mogą przyciągnąć badaczy i odwiedzających gości, m.in. przez wyjątkową atmosferę sprzyjającą skupieniu i studiom. Najważniejsze jest jednak to, co stanowi centrum naszej instytucji, co znajduje się jakby w sercu Ośrodka, a jest to osoba i nauczanie Ojca Świętego oraz historia jego pontyfikatu. Codziennie otwieramy drzwi biblioteki, muzeum i archiwum nie po to, by tylko sprawdzić, czy wszystko leży na swoim miejscu, lecz by udostępniać te zbiory badaczom i odwiedzającym nas gościom. Jesteśmy bowiem przekonani, że Jan Paweł II ma jeszcze wiele do powiedzenia Kościołowi i ludzkości. Przekonanie to dzieli z nami wiele osób, co napawa optymizmem i daje siłę w pokonywaniu trudności.

W bibliotece w ciągu minionego roku odnotowaliśmy w sumie 225 wizyt, co bardzo cieszy. Przy tej okazji chcielibyśmy wspomnieć dwóch badaczy: Johna Corrigan’a z USA i ks. Fernando Sousa z Brazylii, którzy w minionym roku często gościli w bibliotece Ośrodka. Pierwszy z nich zgłębiał filozoficzne podstawy pojęcia kultury w ujęciu Karola Wojtyły, drugi natomiast badał z perspektywy historycznej genezę i rozwój procesu „oczyszczania pamięci”, owych gestów pojednania, przez które Jan Paweł II przygotowywał Kościół na wejście w trzecie tysiąclecie z czystym sumieniem w stosunku do win i zaniedbań z przeszłości.

(Wypowiedzi J. Corrigana i F. Sousa dotyczące ich badań można odnaleźć w zasobach naszej strony internetowej). Biblioteka praktycznie zawsze dostępna jest dla zainteresowanych, a my ze swej strony, serdecznie zapraszamy, by korzystać z jej zbiorów.
W ramach programu Erasmus, w zeszłym roku gościliśmy w Ośrodku Patrycję Mikulską z        Instytutu Jana Pawła II Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Cieszy fakt, że więzi przyjaźni i twórczej współpracy, które od lat łączą rzymski Ośrodek i lubelski Instytut, są dalej podtrzymywane. Z Papieskiego Uniwersytetu Jana Pawła II w Krakowie przybyło do nas dwoje doktorantów: Magdalena Kotulska i Oleksandr Uigeli, którzy pomagali w katalogowaniu albumów. Mamy nadzieję, że praktyka w oparciu o program Erasmus, jaką odbyli w Ośrodku, pomogła im nabyć nowe doświadczenia.

W katalogowaniu publikacji pomaga nam od wielu lat dr Stanisława Postawa. Dzięki jej pracy prawie 10 tys. rekordów zostało wprowadzonych do międzybibliotecznej bazy Virtua. Warto wspomnieć, że „domowa” baza ProCite liczy prawie 35 tys. pozycji. Obydwie bazy są dostępne online na naszej stronie internetowej.
Przy okazji chcielibyśmy wspomnieć, że dzięki współpracy z Papieskim Uniwersytetem Jana Pawła II w Krakowie powstaje kolejny tom serii Jan Paweł II. Bibliografia polska. Tej pracy podjęła się mgr Magdalena Olszewska, pracownik Biblioteki UPJPII. Jesteśmy przekonani, że kontynuowanie tej serii wydawniczej jest potrzebne, ponieważ stanowi nieodzowny instrument dla badaczy. W minionym roku odeszła do wieczności śp. Zofię Wilińską, która od początku pontyfikatu Ojca Świętego, wraz z Danutą Jabłkowską-Gułajewską podjęła się żmudnego trudu sporządzania bibliografii. Mamy nadzieję, że dzieło z taką pieczołowitością tworzone przez autorki uda się doprowadzić do końca. Bibliografia opracowana do tej pory dostępna jest również w wersji elektronicznej online.

Nasza praca w dużej mierze koncentruje się obecnie na opracowaniu elektronicznego katalogu zbiorów muzealnych. Baza danych Musnet, w której każdy obiekt posiada ujednolicony opis tekstowy oraz fotografię, liczy już ponad 12 tys. rekordów. Zastosowanie techniki cyfrowej stanowi przede wszystkim zabezpieczenie i pomoc w szybkim wyszukiwaniu eksponatów. Daje też dostęp do bogatej dokumentacji, która może stać się przedmiotem studiów i dalszego poznawania dziejów pontyfikatu, stosunku ludzi do osoby Papieża czy odbioru jego nauczania. Kontynuowana jest również digitalizacja materiałów audiowizualnych. Liczba nagrań zabezpieczonych w postaci cyfrowej wzrosła w ubiegłym roku o 432 pozycji. Warto wspomnieć, że w minionym roku zbiory naszego Ośrodka obejrzało ponad 1.200 gości: Polaków, Włochów, Hiszpanów, Amerykanów. Oprowadzanie po zbiorach Ośrodka jest formą przybliżenia zwiedzającym osoby Jana Pawła II i sposobem spojrzenia na jego pontyfikat.

W naszą codzienną pracę wpisują się także studia nad nauczaniem Jana Pawła II. W minionym roku opublikowaliśmy kilka artykułów naukowych w czasopismach włoskich, hiszpańskich i polskich. Wzięliśmy udział w konferencjach i sesjach naukowych w Rzymie, Warszawie, Repperswilu oraz Krzemieńcu. W tej działalności wspiera nas dr Marta Burghardt, zawsze chętna do współpracy i reprezentowania Ośrodka. Warto wspomnieć o rozwijającym się współdziałaniu z sanktuarium św. Jana Pawła II w Radzymienie. Drugi rok z rzędu przygotowaliśmy razem sesję popularno-naukową dla młodzieży. Ksiądz Krzysztof Ziółkowski nie ogranicza się tylko do wznoszenia murów nowej świątyni, lecz troszczy się również o kształtowanie umysłów i postaw ludzi przez propagowanie nauczania św. Jana Pawła II. Tym bardziej jesteśmy wdzięczni jemu oraz jego współpracownikom za włączenie nas w to piękne dzieło służące edukacji młodego pokolenia. Podobna więź współpracy łączy nas z parafią św. Jana Pawła II w Nowym Targu, na Podhalu, którą kieruje proboszcz, ks. Jan Karlak. Dzięki temu współdziałaniu owoce naszej pracy, w tym też publikacje, docierają do konkretnych wspólnot i ludzi. W ramach działalności wydawniczej przygotowywane są nowe publikacje, które będą się sukcesywnie ukazywać.

Pragnąc poszerzyć krąg osób, z którymi mamy kontakt, staramy się być aktywni w Internecie. Wzbogacamy zasoby naszej strony internetowej i korzystamy z mediów społecznościowych. Przez posty i materiały video oraz audio, umieszczane w serwisach społecznościowych (Facebook, Instagram, SounCloud, YouTubie, Twitter), docieramy do osób różnych narodowości i w różnym wieku. W ubiegłym roku, podobnie jak w poprzednich latach, przy pomocy tej współczesnej drogi komunikacji, przypominaliśmy fakty biograficzne z życia Jana Pawła II, podejmowaliśmy wybrane wątki nauczania papieskiego, prezentowaliśmy przechowywane w Ośrodku pamiątki czy też informowaliśmy o naszych nowych inicjatywach. Zdajemy sobie sprawę, że ta forma kontaktu i przekazywania informacji nabrała dziś wielkiego znaczenia, dlatego będziemy się starali dalej rozwijać tę dziedzinę aktywności. Jesteśmy wdzięczni naszym Przyjaciołom z sieci za wyrażane zainteresowanie naszą działalnością.
Kończąc podsumowanie roku 2015, należy podkreślić, że krąg współpracowników i przyjaciół oraz osób zainteresowanych i korzystających z działalności Ośrodka wciąż się powiększa. Dzięki wspólnemu wysiłkowi wielu instytucji i osób, całe to „dziedzictwo dobra”, które zrodziło się przez życie św. Jana Pawła II, zostaje coraz lepiej udokumentowane, przemyślane i przekazane następnym pokoleniom. Taki jest cel Ośrodka i temu będzie on służył w roku bieżącym i, da Bóg, w przyszłości.

ks. Andrzej, s. Remigia, s. Julia