Podczas uroczystości wręczenia Premio San Giovanni Paolo II, która odbyła się 22 maja w Sala Regia na Watykanie, abp Marek Jędraszewski, metropolita krakowski, będący zarazem władzą wyższą Watykańskiej Fundacji Jana Pawła II, wskazał, że nagroda zrodziła się z głębokiego przeświadczenia o potrzebie wspierania inicjatyw czerpiących z dziedzictwa papieża, a zarazem ze świadomości misji, jaką Fundacja ta realizuje w Kościele powszechnym. Poniżej prezentujemy tekst wystąpienia arcybiskupa krakowskiego.
Czcigodni Kardynałowie i Biskupi,
Czcigodni Prałaci,
Drodzy Bracia w kapłaństwie,
Czcigodny Ojcze Leonardzie Olobo,
Drodzy Członkowie Fundacji Jana Pawła II,
Szanowne Panie i Panowie
Minęły 43 lata od momentu, kiedy Jan Paweł II ustanowił w Państwie Watykańskim fundację swojego imienia dla wspierania “inicjatyw religijnych, kulturalnych, duszpasterskich i społecznych, służących wierzącym Polakom w kraju i na obczyźnie – ku podtrzymaniu i umacnianiu tradycyjnych więzów pomiędzy nimi i Stolicą Apostolską”, jak czytamy w dekrecie założycielskim z 16 października 1981 r. Zrodziła się ona przez współpracę z Ojcem Świetym środowisk polskich emigrantów rozsianych po całym świecie, ale także wielu osób innych narodowości, tworzących razem koła i stowarzyszenia Przyjaciół Fundacji.
Święty Jan Paweł II powołując do życia Fundację przewidywał – czemu dał wyraz już w przemówieniu 7 listopada 1981 r. – że więzy łączące polski Kościół z Rzymem będą “nabierać szczególnego pogłębienia i takich wymiarów, by odpowiadały naszym czasom i potrzebom Kościoła powszechnego i Kościołów lokalnych”.
Po dziesięciu latach działalności Fundacja otworzyła ramiona, by wspierać studia i formację młodzieży pochodzącej z krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Był to ważny i dalekowzroczny krok. Wiązał się on z wysiłkiem katolików z krajów zachodnich, by przyjść z pomocą młodym ludziom z krajów Bloku Wschodniego. „Jakże cenne jest to dzieło! Kto inwestuje w człowieka, w jego wszechstronny rozwój, nigdy nie traci. Owoce takiej inwestycji są wiecznotrwałe” – powiedział Jan Paweł II do członków i sympatyków Fundacji 23 października 2001 r., podkreślając tym samym jej coraz bardziej międzynarodowy charakter oddziaływania. Wyraża on katolicki wymiar Kościoła, który łączy ludzi pochodzących z różnych krajów i mówiących różnymi językami więzami wiary i odpowiedzialności za świadectwo dawane Ewangelii Chrystusa.
W dekrecie z dnia 16 października 2003 r., po ponad dwudziestu latach działalności, uchwalając nowy statut Fundacji, Jan Paweł II podkreślił, że winna ona służyć “umocnieniu więzów [łączących] Stolicę Apostolską z różnymi narodami świata, a szczególnie z umiłowanym narodem polskim”. Możemy dostrzec pewną zmianę polegającą na tym, że Fundacja ma za zadanie służyć różnym narodom.
W ostatnim przemówieniu do środowiska Fundacji 4 listopada 2003 r., Jan Paweł II podkreślił: “Dziś zakres działalności Fundacji bardzo się rozszerzył, tak że ma ona charakter międzynarodowy”. Dodał jednak, że warto pamiętać o “polskich korzeniach” powołania do życia tejże Fundacji w Watykanie. Posiada to nie tylko znaczenie historyczne, ale również teologiczne i eklezjalne, ukazujące, że chrześcijańska wiara łączy ludzi we wspólnej misji dawania świadectwa Chrystusowi.
Rzym jest szczególnym miejscem, gdzie zbiegają się szlaki pielgrzymów i misjonarzy, gdzie krzyżują się drogi kultury i historii całych narodów z chrześcijaństwem, gdzie przez to uwidacznia się powszechność Kościoła, której szczególnym wyrazem jest misja następcy Piotra “utwierdzającego braci w wierze” (por. Łk 22,32). Watykańska Fundacja Jana Pawła II jest nie tylko kustoszem pamięci o papieżu z Polski, lecz – co było życzeniem jej założyciela – jest również “czułym punktem, wytyczonym przy skrzyżowaniu dróg – tych, które wychodzą z Rzymu ku światu, ku Polsce, i tych, które prowadzą do Rzymu” (7 listopada 1981).
Świadczy o tym między innymi nasze dzisiejsze spotkanie z okazji wręczenia Premio San Giovanni Paolo II. Inicjatywa ta wyrasta ze świadomości, że “sentire cum Petro” oznacza jednocześnie “sentire cum Ecclesia”. Ma ona służyć wspólnemu dobru całego Kościoła. Zarazem ustanowienie tej nagrody jest dojrzałym owocem refleksji członków Rady Administracyjnej pragnących, by w ten sposób Watykańska Fundacja – najprawdopodobniej jedna z najstarszych instytucji noszących imię Jana Pawła II – wspierała i nagradzała działalność czerpiącą z dziedzictwa papieża Polaka. Na tej drodze Watykańska Fundacja Jana Pawła II pragnie realizować swoją misję w Kościele powszechnym.
Fot. Grzegorz Gałązka