Instytut Teologiczny Jana Pawła II ds. Nauk o Małżeństwie i Rodzinie, który papież Franciszek poddał reformie, by jego działanie jeszcze lepiej odpowiadało duszpasterskim wyzwaniom naszych czasów, ma nowy departament. Dnia 25 stycznia br., odbyła się inauguracja Katedry „Gaudium et spes”. Ta nowa jednostka naukowa będzie działać w ramach Instytutu Teologicznego, obok powołanej w 2003 r. Katedry „Wojtyła”.
Papież Franciszek w liście skierowanym z tej okazji przypomniał, że św. Jan Paweł II, założyciel Instytutu, wniósł istotny wkład w prace Soboru Watykańskie II nad Konstytucją duszpasterską „Gaudium et spes” i że wiele tematów nauczania polskiego papieża miało swoje źródło w tym dokumencie. Franciszek zwrócił uwagę, że inauguracja nowej katedry ma miejsce w święto Nawrócenia św. Pawła. Właśnie tego dnia w 1959 r., św. Jan XXIII zapowiedział zwołanie soboru powszechnego. Papież wyraził nadzieję, że nowa katedra będzie jedną z tych katolickich instytucji naukowych, które w pierwszej linii stawią czoło intelektualnym i duszpasterskim wyzwaniom związanym z małżeństwem i rodziną.
Rektor Instytutu ks. prof. Pierangelo Sequeri podkreślił, że Katedra „Gaudium et spes” będzie szczególnym miejscem dialogu pomiędzy teologią pastoralną i antropologią kulturową. Winna wyróżniać się misyjnym entuzjazmem oraz krytycznym realizmem. W ten sposób przyczyni się do skuteczniejszej obecności Kościoła w obszarze życia małżeństw i rodzin, przeżywających często złożone i głębokie kryzysy.
Prof. John O. Malley SJ z Uniwersytetu Georgetown w Waszyngtonie, znawca tematyki soborowej, wygłosił wykład inauguracyjny. Przypomniał, że Vaticanum II był przełomowym soborem w historii Kościoła ze względu na odejście od języka kanonów, podjętą problematykę życia Kościoła, jak i na przyjętą orientację pastoralną. Stanowiąc kontynuację poprzednich soborów, Vaticanum II wyróżniał się duszpasterską odwagą, by z perspektywy wiary odpowiedzieć na troski współczesnego świata. Wiązało się to z koniecznością zejścia z „lodowców abstrakcji” i podjęciem konfrontacji z realnymi problemami, z którymi borykają się ludzie. Synody o rodzinie oraz adhortacja „Amoris laetitia” wyróżniają się właśnie takim podejściem – zauważył mówca. Profesor podkreślił także, że dzisiaj małżonkowie i rodziny nie znajdują oparcia w tradycjach i obyczajach życia społecznego i kulturalnego. Nad ich problemami należy pochylić się z miłością i duszpasterskim realizmem, korzystając z mądrości chrześcijańskiej wiary.
Pracą katedry będzie kierował ks. prof. Gilfredo Marengo, specjalista w dziedzinie antropologii teologicznej i znawca Vaticanum II. Warto wspomnieć, że ukazała się właśnie jego książka Chiesa senza storia, storia senza Chiesa, w której, jak można przypuszczać, znajdują się wyznaczone kierunki działania Katedry „Gaudium et spes”. Należy życzyć, by powołana do życia katedra przyczyniła się do szerzenia Ewangelii o małżeństwie i rodzinie, ukazując jej głębię i piękno oraz radość, którą daje człowiekowi miłość i wspólnota.